Αρχαίολογικό Μουσείο Νάπολης
Λέγεται ότι όταν ο ποιητής Σιμωνίδης είδε σ’ένα συμπόσιο, σήμερα το λέμε πάρτυ, ένα ξένο να κάθεται σε μια γωνιά μόνος του σιωπηλός, χωρίς να πίνει, τον πλησίασε και του είπε: «Άνθρωπέ μου, αν είσαι ηλίθιος καλά κάνεις και μένεις σιωπηλός χωρίς να πίνεις. Αν όμως είσαι σοφός τότε συμπεριφέρεσαι ηλίθια».
Την ιστορία αυτή μας την παραδίδει ο αγαπημένος μου Πλούταρχος στο βιβλίο των «Ηθικών» που φέρει τον τίτλο «Συμποσιακά» και στο οποίο δίνει τη λύση σε διάφορα «προβλήματα», όπως τα χαρακτηρίζει, μεταξύ των οποίων κι αυτό της πρεσβυωπίας (σοβαρολογώ).
Οι Στωικοί φιλόσοφοι ήταν βέβαιοι: το να πίνεις είναι μια τέχνη —την ονόμαζαν μάλιστα συμποτική τέχνη— τόσο σημαντική οσο και ο έρωτας (και εννοούσαν βέβαια το σεξ). Το να ξέρεις να πίνεις και να κάνεις σεξ ήταν αρετές στις οποίες ο ελεύθερος και νουνεχής πολίτης έπρεπε να εξασκηθεί αφου, βέβαια,μάθαινε τη σχετική θεωρία. (Στοβαίος, Εκλογές, Αποφθέγματα, βιβλίο 2ο, κεφ.vii, 5β 9 )
Πώς πρέπει να πίνουμε στα πάρτυ, πόσο και τι κινδύνους έχει η οινοποσία;
Αυτά είναι ερωτήματα που επανέρχονται στην Ελληνική και Λατινική Γραμματεία γιατί ο Όμηρος μας είχε προειδοποιήσει αρκετά νωρίς:
«Το κρασί, σπρώχνει και τον πιο μυαλωμένο να τραγουδήσει, να τον κάνει να αφεθεί στο γέλιο το γλυκό και να χορέψει, τον κάνει να πει κουβέντα που καλύτερα θα ήταν να μείνει κρυφή»
(ξ 464–στο διάλογο του Οδυσσέα με τον βοσκό Εύμαιο, ο Πλούταρχος είναι που ανθολογεί το στίχο. Χθες το βράδυ ξαναδιάβασα ολόκληρη τη ραψωδία ξ, την άφιξης του Οδυσσέα στην Ιθάκη και έμεινα για πολλοστή φορά μαγεμένη με τη σύνθεση: την αφηγηματική της ευφυΐα και την ομορφιά της)
Όλα τα παραπάνω είναι βέβαιο ότι τα γνώριζε ένας επιφανής Ρωμαίος, ο Μάρκος Λουκρήτιος, κοσμικός πολίτης της Πομπηίας, ίσως και ιερέας του θεού Άρη. Ακόμα κι αν δεν τα είχε διαβάσει σίγουρα τα είχε…ζήσει.
Βλέπετε, ο Μάρκος Λουκρήτιος είχε στην Πομπηία μία από τις μεγαλύτερες και γνωστότερες βίλες που έχουν αποκαλύψει οι ανασκαφές: 34 δωμάτια μ’ένα τεράστιο χώρο για πάρτυ. Πόσα άραγε να είχε διοργανώσει; Πόσες κραιπάλες να είχαν συμβεί στο σπίτι του;
Πρέπει να συμπεράνουμε πως ήταν party animal γιατί στο κέντρο του «σαλονιού» είχε φροντίσει να φιλοτεχνηθεί (από πολύ καλό ζωγράφο) η σύνθεση που βλέπουμε στη φωτογραφία, μάλλον για να προειδοποιήσει τους καλεσμένους τους για τους κινδύνους που έχει η υπερκατανάλωση αλκοόλ.
Τι δείχνει αυτή η υπέροχη τοιχογραφία;
Τον ήρωα Ηρακλή, λιώμα στο μεθύσι, σε βαθμό που να έχει ανταλλάξει ρούχα με την ερωμένη του, βασίλισσα της Λυδία Ομφάλη. Δείτε! Εκείνη κρατάει όλα τα διακριτικά της ισχύος του: το ρόπαλο ενώ φοράει τη λεοντή ενώ ο εκείνος, με βλέμμα εντελώς μεθούα και υποβασταζόμενος φοράει τα φανταιζί της παπουτσάκια.
Αξίζει να παρατηρήσουμε στη σύνθεση τις υπέροχες λεπτομέρειες που προσδίδουν την ιλαρότητα στη στιγμή. Ο μικρός ερωτιδέας, δίπλα στο κεφάλι του που του φυσάει στο αυτί τη τρομπέτα του, ο άλλος στα πόδια του που καθρεφτίζεται στο αργυρό κύπελλο του ήρωα που έχει πέσει στο έδαφος.
Οργιαστική κατάσταση.
Βέβαια, να πούμε εδώ ότι σύμφωνα με τη Μυθολογία ο Ηρακλής με την Ομφάλη είχαν μια περίεργη σχέση. Με απόφανση του Μαντείου των Δελφών (μεγάλη ιστορία αυτή, για κάποια άλλη φορά) βρέθηκε στη Λυδία να την υπηρετεί ως σκλάβος της, Τα κουτσομπολιά θέλουν αυτό να το έκανε φορώντας γυναικεία ρούχα ενώ άλλα κουτσομπολιά (άλλες εκδοχές του μύθου δλδ) τους θέλουν απλώς να αλλάζουν ρούχα, έτσι, για παιχνίδι. Έκαναν κι ένα παιδί οπότε μπορούμε με ασφάλεια να συμπεράνουμε που κατέληγαν τα παιχνίδια. Δεν κρίνουμε! Απλώς όσοι νομίζετε ότι σήμερα, τον 21ο αιώνα επιδίδεστε σε τέτοιες μαγκιές να ξέρετε ότι δεν κάνετε και κάτι προχωρημένο! Έχουν προηγηθεί οι αρχαίοι ημών! Μετά ήρθε ο Χριστινιασμός και τα γ@μησε όλα (με την κακή έννοια!) αλλά δεν είναι της παρούσης.
Στις γιορτές λοιπόν πίνουμε κρασί (ελληνικό, έτσι;) ακολουθώντας τις οδηγίες της καμπάνιας Wine in Moderation.
Άλλιώς κινδυνεύουμε να βρεθούμε σαν τον Ηρακλή: με το βρακί της άλλης για σκουφί. Το οποίο δεν είναι κακό per se αλλά στην εποχή μας υπάρχουν και τα κινητά που απαθανατίζουν τα πάντα. Γιατί όπως έλεγε και η Μαρκησία ντε Μαρτέιγ, όταν προσπαθούσε να διαφθείρει την Καικιλία ντε Βολάνζ, στο γνωστό επιστολογραφικό μυθιστόρημα (έλα, τις Επικίνδυνες Σχέσεις εννοώ, το ξέρετε όλοι): «Στη ζωή, μπορείς να κάνεις ό,τι μα ό,τι θες. Αρκεί να φροντίζεις να μην υπάρχουν μάρτυρες». Ψέματα;
Καλή διασκέδαση!
Signs and Wonders 